Algemene info

Wanneer is het carnaval?

Uitgaande van de klassieke drie dagen (zondag, maandag, dinsdag) dat carnaval in Nederland gevierd wordt, zal carnaval de komende jaren op de volgende data vallen:

• 2025: 2 t/m 4 maart
• 2026: 15 t/m 17 februari
• 2027: 7 t/m 9 februari

De woensdag na carnaval is Aswoensdag, het startsein voor de 40 dagen vasten die volgens de katholieke traditie voorafgaan aan Pasen.

Tegenwoordig worden de carnavalsfeesten steeds uitgebreider gevierd buiten deze traditionele dagen. Zo is het weekend rond de 11de november vaak het officiële startsein voor een aantal feesten voorafgaand aan het daadwerkelijke carnaval. Ook zie je in studentensteden dat de donderdag voor carnaval al gebruikt wordt om wat extra biertjes te verkopen.

Hoe wordt een carnavalswagen gebouwd?

Regelmatig krijgen we e-mails van bezoekers die niet precies weten hoe de diverse creaties uit de optochten gemaakt worden. Naast de raad van elf, blaaskapellen en diverse loopgroepen zijn de praalwagens een groot onderdeel van een optocht (of stoet voor de Vlaamse vrienden). Elke regio kent wel zijn eigen stijl en kenmerken voor het maken van een carnavalswagen, maar in de basis zijn er veel gelijkenissen.

Zowel zelfrijdend als geduwd of getrokken door een tractor komt voor. Vaak worden oude onderstellen van een bus, vrachtwagen, dieplader of SRV-wagen omgebouwd zodat deze geschikt zijn voor een carnavalswagen. Nadat een idee en tekening zijn uitgewerkt, wordt bepaald welke bewegingen er allemaal mogelijk zullen zijn op de wagen. Pneumatisch, elektrisch of hydraulisch hebben ieder een eigen karakter wat betreft de beweging. Vaak speelt de verkrijgbaarheid van onderdelen ook een grote rol hierin. De aansturing hiervan kan gebeuren via PLC of andere tijdregelaars om zo een mooi effect te krijgen.

De basisconstructie wordt meestal in staal of hout opgebouwd, waarop alle poppen en aankleding van de wagen zullen worden bevestigd. Deze attributen kunnen van verschillende materialen zijn. Zo wordt polyester veel gebruikt, maar is papier in combinatie met tempex ook een populaire combinatie. Ook het als isolatiemateriaal gebruikte foam/schuim is erg populair voor het aankleden van carnavalswagens.

Zoals een beeldhouwer dit doet in steen, zal er uit klei, tempex of een ander bewerkbaar materiaal een vorm gesneden of gevormd worden. Deze wordt dan later beplakt met polyester matten of papier. Ook wordt er veel gebruik gemaakt van (kippen)gaas om deze later te beplakken. Bij polyester wordt de klei eerst ingevet alvorens de matten erop worden geplaatst. Nadat de verharder zijn werk heeft gedaan, wordt de klei uit de open geslepen (indien nodig) attributen gehaald. Hierna volgt dan het verven in de grondverf en de andere verfkleuren. De afwerking komt als de spuiter is langs geweest. Vaak brengt deze extra diepte in de kleuren waardoor de carnavalswagen nog meer gaat leven.

Vaak worden poppen in de vernis of hars gezet om zo de kleuren extra te benadrukken en wat extra bescherming te geven. Polyester is sterker dan papier, maar ook duurder in gebruik en minder goed voor het milieu. Doordat papier lichter van gewicht is, zijn bepaalde constructies makkelijker mogelijk. Wat je als vereniging gebruikt, is in ieder geval heel persoonlijk.

Een oplettend lezer merkt dat hier heel veel takken van sport bij komen kijken. Veel verenigingen zijn dan ook al bezig kort na de zomer (en vaak nog eerder) om zo’n fraaie creatie op de weg te krijgen. Gezien de steeds hogere kwaliteit van de carnavalswagens is het dan ook knap te noemen hoe verenigingen het ieder jaar toch weer voor elkaar krijgen.

Wat kost een carnavalswagen?

Om een carnavalswagen te bouwen zijn verenigingen vaak vele duizenden euro’s kwijt. Des te complexer en groter een carnavalswagen is, hoe duurder deze vanzelfsprekend wordt om te bouwen. Niet iedere vereniging bouwt zijn eigen wagens. Sommigen kopen onderdelen of zelfs volledige wagens om deel te nemen aan de optocht. De prijzen hiervan verschillen naar gelang het materiaal, thema, grootte, etc. Op Carnavalmarkt.nl kun je bij de advertenties een prijs van het aangebodene zien, wat wel een goede indicatie geeft van gangbare prijzen voor gebruikt materiaal.

Naast het materiaal zijn het vooral veel vrije uurtjes die in een carnavalswagen worden gestoken. En daar een prijs op plakken zou onbegonnen werk zijn.